5 czerwca w siedzibie Ministerstwa Edukacji Narodowej odbyła się trzecia tura rozmów przedstawicieli środowiska rzemiosła z kierownictwem resortu na temat zmian w systemie kształcenia zawodowego, a szczególnie w kontekście przeprowadzania egzaminów zawodowych.
Co prawda projekt ustawy jeszcze nie ujrzał światła dzienniego, jednak sygnały o zamierzeniach resortu edukacji właśnie w zakresie dotyczącym egzaminowania wywołały żywą reakcję środowiska rzemiosła. Największy niepokój budzi pomysł podziału egzaminu czeladniczego dla uczniów szkół zawodowych (w tym także rzemieślniczych) na dwóch organizatorów: Okręgowe Komisje Egzaminacyjne (OKE) i Komisje Egzaminacyjne Izb Rzemieslniczych, oraz uzależnienie wypłaty pracodawcom dofinansowania kosztów kształcenia, od zdania przez absolwenta egzaminu teoretycznego w OKE.
W opinii środowiska rzemiosła to dość zaskakujące rozwiązanie, nie znajdujące odzwierciedlenia w innych systemach potwierdzania kwalifikacji zawodowych. Niestety, po raz kolejny uczestnikom rozmów ze strony rzemiosła nie udało sie uzyskać odpowiedzi na pytanie po co i komu ma słuzyć ta zmiana?
Egzaminy czeladnicze przeprowadzane w całości przez komisje egzaminacyjne powoływane w izbach rzemieslniczych bazują na sprawdzonych, solidnych podstawach organizacyjnych. Rzemiosło zawsze, pomimo różnych zawirowań w szkolnictwie zawodowym, będących nierzadko efektem nieprzemyślanych reform, kształciło dualnie, nie dopuściło do zaprzepaszczenia nauczania zawodu. I pomimo tak dużego zaangazowania w segment oświaty zawodowej rzemiosło wciąż musi umpominać się o właściwe miejsce i rolę swoich organizacji w życiu społecznym, gospodarczym i stanowionego prawa.
Podział egzaminu na dwóch organizatorów, a w dalszej perspektywie może całkowite „przejęcie” uczniów rzemiosła przez OKE, zaburzy charakter szkoły rzemieślniczej i jej oferty do uczniów oraz rodziców. Trudno racjonalnie wytłumaczyć dlaczego szkoła zarządzana w strukturach rzemiosła ma prowadzić do uzyskania kwalifikacji innych niż świadectwo czeladnicze. Charakterystyką rzemieślniczych szkół zawodowych jest nauka teoretyczna w szkole, praktyczna w procesie pracy kończąca się egzaminem czeladniczym, przeprowadzanym przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Te trzy elementy tworzą nierozerwalną całość.
Autorzy, projektowane zmiany tłumaczą m.in. brakiem informacji o egzaminach czeladniczych i mistrzowskich. Argument zaskakuje, tym bardziej, że raporty w tym zakresie są co roku przygotowywane i upubliczniane przez ZRP a w regionach przez izby rzemieślnicze. Problem tkwi w tym, że od blisko sześciu lat System Informacji Oświatowej (tzw. nowy) nie pozwala izbom rzemieślniczym na wprowadzanie do systemu informacji nt. egzaminów czeladniczych i mistrzowskich. Dlaczego? Na to pytanie też nie udało się uzyskać odpowiedzi.
Rzemiosło od lat dopomina się usprawnienia funkcjonalności SIO, co pozwoli na pełną transparentność danych o egzaminach, do których przystępują uczniowie zasadniczych szkół zawodowych / szkół branżowych I stopnia. Z ostatnich zapowiedzi resortu wynika, że w IV kwartale ta kwestia zostanie uregulowana. Dla organizacji rzemieślniczych to ważna deklaracja, ponieważ funkcjonalność SIO ma fundamentalne znaczenia dla rzetelności obrazu nt. liczby osób, które faktycznie zdały czeladniczy egzamin w rzemiośle i egzamin potwierdzający kwalifikacje w OKE. Wprowadzenie do SIO danych pokaże, że oficjalny wskaźnik przystępowalności do egzaminów czeladniczych absolwentów rzemieślniczej nauki zawodu wynosi ok. 95%, co zdecydowanie zmieni obraz kształcenia zawodowego na korzyść rzemiosła. Brak w SIO danych liczbowych z rzemiosła zafałszowuje oficjalne statystyki przez nieujmowanie w nich grupy około 30 tysięcy osób, które w danym roku przystąpiły do egzaminu.
Rzemiosło jest otwarte na zmiany, środowisko przedstawiło resortowi propozycje, które z założenia mają wprowadzać modyfikacje jakościowe a nie rozwiązywać jedynie doraźne problemy określonych instytucji. Już dziś widocznym wsadem merytorycznym Związku Rzemiosła Polskiego w podnoszenie jakości kształcenia zawodowego i egzaminowania są prace prowadzone nad tworzeniem banku zadań egzaminacyjnych oraz egzaminu on-line dla czeladników i mistrzów, w ramach realizowanego projektu systemowego „Nowa Jakość egzaminów w rzemiośle”.
W rozmowach ze strony Związku Rzemiosła Polskiego uczestniczyli: Jan Gogolewski – Prezes, Jan Klimek- z-ca Prezesa ZRP, Edyta Doboszyńska – Dyrektor Generalny ZRP, Jolanta Kosakowska – dyr. Zespołu Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej ZRP, Dariusz Gobis – dyrektor Pomorskiej Izby Rzemieślniczej Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Gdańsku, Magdalena Zabłocka dyrektor Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Lublinie, Piotr Krzyżaniak – dyrektor Kujawsko Pomorskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Bydgoszczy, Maryla Barczak-Ostojska – ekspert Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczo w Katowicach, Elżbieta Kosacka – dyrektor Zespołu Szkół Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Krakowie (od 1 09.2018 organem prowadzącym szkołę jest Małopolska Izba Rzemieślnicza w Krakowie). Gospodarzem spotkania była sekretarz Stanu w MEN Marzena Machałek.
Osoby zainteresowane tematem zapraszamy na spotkanie promujące szkolnictwo zawodowe w ramach prac Rady Dialogu Społecznego, które odbędzie się 12 czerwca 2018 r. w siedzibie ZRP przy ul. Miodowej 14
Program i formularz zgłoszeniowy: ZAPROSZENIE_12_06-2018
1.Stanowisko rzemiosła dot.zmian w organizacji egzaminu czeladniczego. 5.06. 2018
3. List do minister MEN. 6.06.2018
4. Pismo przewodnie do sieci org. rzemiosła. 6.06.2018
5. Pismo do Premiera. 29.05.2018
6.Pytania do Minister MEN. 18.05.2018
7. TABELA -.egzaminy cz i m wg zawodów. Załącznik do poisma do MEN z 18.05.2018
8. Pismo do Minister MEN. 26 04 2018
9. I konferencja:Promocja dialogu społecznego w Gdańsku Jelitkowie. LINK https://zrp.pl/przedstawiciele-zrp-w-rds-i-ich-wspolpracownicy-o-konsultacjach-spolecznych-i-zmianach-w-systemie-ksztalcenia/
Relacje z poprzednich dwóch spotkań kierownictwa ZRP z kierownictwem MEN:
LINK: https://zrp.pl/zrp-i-men-w-dialogu-nt-zmian-w-ksztalceniu-zawodowym-2/
LINK:https://zrp.pl/nie-dla-demontazu-jednorodnego-systemu-egzaminow-czeladniczych-w-rzemiosle/
