Uwagi ZRP do Polskiego Ładu – projektu z dnia 24.03.2022 r.

5 kwietnia 2022 r. Związek Rzemiosła Polskiego przekazał  do Ministerstwa Finansów uwagi do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw – projektu z dnia 24.03.2022 r. UD347 w ramach konsultacji publicznych.

Proponowana ustawa, choć wprowadza rozwiązania, które częściowo realizują postulaty środowiska przedsiębiorców (zmiany w uldze dla klasy średniej, redukcja obciążeń fiskalnych wobec przedsiębiorców w stosunku do przepisów, które weszły już w życie), nie wprowadza jednak w pełni oczekiwanych przez przedsiębiorców zmian, tj. nie obniża proporcjonalnie obciążeń fiskalnych dla wszystkich firm. Tym samym doprowadza do pogłębienia różnic w opodatkowaniu przedsiębiorców, co szczególnie dotknie opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

UWAGI SZCZEGÓŁOWE

1. Likwidacja ulgi dla klasy średniej i obniżenie stawki podatku w ramach skali podatkowej.

Uważamy, że przepisy powinny umożliwiać przedsiębiorcom zmianę formy opodatkowania do końca danego roku podatkowego kiedy już przedsiębiorca posiada wiedzę o zrealizowanych w danym roku dochodach. Oczywiście zmiana byłaby prawem przedsiębiorcy, bowiem z taką zmianą wiązałyby się dodatkowe obowiązki, wynikające z konieczności korekty prowadzonej ewidencji podatkowej oraz korekt deklaracji miesięcznych składanych do ZUS, w zakresie składki zdrowotnej (ewentualnie konieczność dopłaty składki zdrowotnej).

2. Przywrócenie możliwości opodatkowania w formie karty podatkowej dla wszystkich przedsiębiorców.

Decyzja o likwidacji karty podatkowej rozczarowuje w szczególności środowisko rzemieślnicze, bowiem z tej formy opodatkowania korzystały dotychczas przede wszystkim  niewielkie zakłady rzemieślnicze. Pomimo zgłaszanych przez ZRP postulatów, proponowana nowelizacja nie wprowadza zmian w tym zakresie.

3. Obniżka stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Z powyższych powodów ZRP uważa, że uzasadniona jest adekwatna obniżka podstawowej stawki ryczałtu 8,5% oraz ewentualnie pozostałych stawek (5,5% i 3%), aby przy obecnej konstrukcji skali zachować proporcjonalność opodatkowania ryczałtem w stosunku do przeciętnej marży realizowanej w danej branży.

4. Wprowadzenie wiążących stawek w zryczałtowanym podatku dochodowym od przychodów ewidencjonowanych.

Proponujemy wprowadzenie dla celów zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych regulacji, na wzór aktualnie obowiązujących w podatku VAT w zakresie Wiążącej Informacji Stawkowej (art. 42a ustawy o VAT). Wiążąca Informacja w zakresie klasyfikacji statystycznej prowadzonej działalności oraz właściwej stawki w zryczałtowanym podatku od przychodów ewidencjonowanych wydawana byłaby przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Zaproponowane rozwiązanie upraszczałoby proces potwierdzenia przez przedsiębiorcę właściwej stawki ryczałtu dla prowadzonej działalności.

5. Przepisy w zakresie składek zdrowotnych od członków komisji egzaminacyjnych w izbach rzemieślniczych.

Nowelizacja przewiduje doprecyzowanie przepisów w zakresie mechanizmu obniżania składki zdrowotnej do 0 zł, w sytuacji jeśli płatnik nie oblicza zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zmiana dotyczy art. 83 ust. 2 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów do wynagrodzeń osób pełniących funkcje na podstawie aktu powołania, nie będą miały zastosowania regulacje ograniczające pobór składki zdrowotnej do „0”, w sytuacji jeśli płatnik nie oblicza zaliczki na podatek dochodowy PIT. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, celem zmiany jest objęcie składką zdrowotną na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy o świadczeniach zdrowotnych, wynagrodzenia prokurentów w spółkach.

W wyniku zmiany ww. przepisu art. 83 ust. 2, składką zdrowotną zostaną również objęte wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnych w izbach rzemieślniczych przeprowadzających egzaminy zawodowe (mistrzowskie i czeladnicze).  Zwracamy uwagę, że zgodnie z ustawą o rzemiośle do zadań organizacji samorządu rzemiosła należy uczestniczenie w realizacji zadań z zakresu oświaty i wychowania w celu zapewnienia wykwalifikowanych kadr dla gospodarki. Jednym z zadań, jakie realizuje rzemiosło jest przeprowadzanie egzaminów zawodowych, mistrzowskich i czeladniczych. Egzaminy mają charakter państwowy i są elementem systemu kształcenia zawodowego, określonego w przepisach o systemie oświaty.

Należy podkreślić, że źródłem finansowania wynagrodzeń członków komisji egzaminacyjnych nie są środki budżetowe, lecz opłaty wnoszone przez osoby zdające egzaminy. Członkowie komisji egzaminacyjnych, przeprowadzając egzaminy nie realizują aktywności zarobkowej, lecz misję społeczną. Wobec powyższego uważamy, że objęcie wynagrodzeń członków komisji egzaminacyjnych wpływa niekorzystnie kształcenie zawodowe w Polsce.Postulujemy, aby członkowie komisji egzaminacyjnych w izbach rzemieślniczych zostali wprost wyłączeni z obowiązku zapłaty składki zdrowotnej od otrzymywanych wynagrodzeń w przepisach ustawy o świadczeniach zdrowotnych.

6. Częściowe odliczenie składek dla przedsiębiorców rozliczających się wg podatku liniowego, ryczałtu oraz karty podatkowej.

Obowiązujący od 2022 roku mechanizm obliczania składki zdrowotnej de facto oznacza, że podatnik opłaca podatek od zapłaconej składki, bowiem składka zdrowotna nie jest rozliczana jako koszt działalności gospodarczej. Postulujemy wprowadzenie możliwości odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej od dochodu (u wszystkich podatników), podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do składek na ubezpieczenia społeczne. Rozwiązanie to z jednej strony powoduje równe traktowanie wszystkich podatników, jak również eliminuje niepożądany efekt „podwójnego opodatkowania” tego samego dochodu.

Ponadto, podkreślenia wymaga fakt, że Polski Ład objął składką zdrowotną na nowych zasadach większość podatników. Jednocześnie system opłacania składek zdrowotnych wciąż uprzywilejowuje w sposób nieuzasadniony, pewne grupy podatników, które nie opłacają składek na ubezpieczenie zdrowotne: osoby prowadzące działalność nierejestrową,  wykonujące umowy o dzieło, jak również rolnicy opłacający symboliczne składki zdrowotne, niezależne od ich sytuacji ekonomicznej.  W finansowaniu zwiększonych nakładów na służbę zdrowia, partycypować powinni wszyscy obywatele prowadzący działalność zarobkową, którzy korzystają z nieodpłatnej opieki zdrowotnej w Polsce.  Naszym zdaniem należy rozważyć poszerzenie bazy podatników objętych składką zdrowotną, co pozwoliłoby na obniżenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do poziomu, który będzie powszechnie akceptowany przez wszystkie strony społeczne i umożliwi realizację celu związanego z oczekiwanym zwiększeniem nakładów na publiczną służbę zdrowia.

7. Termin na korektę rozliczeń składki zdrowotnej oraz zwrot nadpłaty składek.

ZRP stoi na stanowisku, że terminy na korektę podstawy składki zdrowotnej przez przedsiębiorcę i zwrot nadpłaconej składki za dany rok, powinny być analogiczne jak wynikające z ogólnych zasad  przedawnienia zobowiązań podatkowych i składkowych. Postulujemy ujednolicenie terminów na korektę rozliczenia składek zdrowotnych i zwrot nadpłaty i zrównanie ich z podstawowym okresem przedawnienia zobowiązań w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, wynikających z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Naszym zdaniem, inne terminy korekty i zwrotu nadpłaty składki zdrowotnej są niekonstytucyjne, powodując nierówne traktowanie płatników względem organów ZUS, jak również zupełnie odstają od realiów gospodarczych w jakich działają przedsiębiorcy.

Kolejną kwestią jest obowiązek złożenia przez przedsiębiorcę wniosku o zwrot nadpłaconej składki. Naszym zdaniem formalność ta powoduje nadmierną i niepotrzebną biurokrację. Zwrot nadpłaconych składek, wynikający z rozliczenia rocznego składki, powinien być dokonywany przez ZUS z urzędu – podobnie jak to ma miejsce w rocznych zeznaniach podatkowych w podatku dochodowym.

8. Wyłączenie z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych.

W ocenie Związku należy rozważyć alternatywne rozwiązania, które umożliwią przedsiębiorcom opodatkowanie faktycznie osiąganego przez nich dochodu. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych proponujemy np. przywrócenie możliwości amortyzowania lokali mieszkalnych i wprowadzenie  opodatkowania dochodu ze sprzedaży lokali mieszkalnych wykorzystywanych w wprowadzonej działalności gospodarczej, w sytuacji jeśli podatnik dokonywał odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości. Przychód ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnej stanowiącej środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej, kwalifikowany byłby jako przychód z działalności gospodarczej w ciągu 6 lat od wycofania z działalności  – podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do pozostałych składników majątku firmowego. W przypadku częściowego wykorzystania nieruchomości na cele firmowe, opodatkowaniu podlegałby dochód proporcjonalnie przypadający na wykorzystywaną w działalności gospodarczej powierzchnię. Rozwiązanie pozwala osiągnąć efekt ograniczenia nieuzasadnionych korzyści podatkowych, na które zwraca uwagę ustawodawca, a jednocześnie przedsiębiorcy zachowają prawo do amortyzowania nieruchomości mieszkalnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej.

Na gruncie podatku dochodowego osób prawnych, możliwość amortyzowania lokali mieszkalnych powinna zostać przywrócona,  tutaj bowiem „podwójna korzyść podatkowa” o której mowa powyżej nie występuje.

 9. Minimalny podatek dochodowy od osób prawnych.

Intencją ustawodawcy było ograniczenie optymalizacji podatkowej stosowanej głównie przez duże korporacje. Przepisy nie przewidują jednak limitu przychodów, które wyłączałyby podatnika z obowiązku zapłaty minimalnego podatku. Wobec tego obawiamy się, że mechanizm minimalnego podatku w obecnym kształcie dotknie także małe i średnie spółki, których dochody są niewielkie np. ze względu na sytuację finansową przedsiębiorstwa, a nie stosowaną optymalizację podatkową. Postulujemy aby rozważyć wprowadzenie limitu przychodów, dla którego powstaje obowiązek opłacania minimalnego podatku dochodowego, tak aby dotyczył on przede wszystkim firm z sektora dużych przedsiębiorstw.

Pełne stanowisko do pobrania–> ZRP Polski Ład nowelizacja