Przygotowanie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024

27 września br. na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu RP odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024. W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Związku Rzemiosła Polskiego: Pan Zdzisław Siwiński, Wiceprezes ZRP, Grzegorz Mielnicki, Wiceprezes Małopolskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Krakowie, Jakub Pellowski, członek Pomorskiej Izby Rzemieślniczej Małych i Średnich Przedsiębiorstw i Jarosław Romaniuk, główny specjalista w Zespole Rozwoju Przedsiębiorczości ZRP.

Projekt określa ramy prawne do udzielenia pomocy publicznej przedsiębiorstwom w związku ze wzrostem cen energii elektrycznej i gazu ziemnego, jednak poza ogólnikowym określeniem, iż „pomoc może być udzielana określonym grupom przedsiębiorców, którzy ponoszą dodatkowe koszty wynikające ze wzrostu cen energii elektrycznej i gazu ziemnego w latach 2022-2024”, nie wskazuje na konkretne firmy którym miałaby przysługiwać pomoc, a także nie określona zakresu pomocy, odsyłając w tych podstawowych kwestiach do programu rządowego, który ma być uchwalany w drodze uchwały Rady Ministrów. Projekt zawiera natomiast kwoty limitów wydatków przeznaczonych na realizację programu, to jest 5.079 mld zł w roku bieżącym, 8,212 mld zł w roku 2023 i 4,136 mld zł w roku 2024, a także przewiduje wyznaczenie operatora programu rządowego. Tą rolę miałby pełnić Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Obecni na posiedzeniu posłowie KO, Lewicy i Polski 2050 oraz przedstawiciele organizacji pracodawców wyrażali krytyczne opinie wobec tego, że z dołączonej do projektu ustawy Oceny Skutków Regulacji wynika, że pomocą mają być objęte jedynie 250 energochłonne firmy i nie wspomina o średnich, małych i miko przedsiębiorstwach. Wskazywano także na okoliczność, iż do projektu ustawy powinien być dołączony projekt rozporządzenia dookreślający zasady udzielania pomocy i podmioty które mają być nim objęte. Oceniano, iż problemem jest także brak korelacji prac nad różnymi projektami dotyczącymi regulacji rynku energii a także na to, że tak istotne ustawy nie powinny być procedowane z bez konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami pracodawców i pracowników oraz z Radą Dialogu Społecznego.

Prezes Siwiński skrytykował zapis projektu mówiący o tym, że pomoc ma być rozdzielana przez operatora, w domyśle jakieś duże państwowe przedsiębiorstwo z branży energetycznej i  nie przewiduje mechanizmów wsparcia dla sektora małych i średnich firm, wyrażając jednocześnie opinię, iż rząd powinien zmienić  przewidziane w projekcie ustawy rozwiązanie polegające na pobieraniu 50% podatku, w myśl założeń innego projektu ustawy o opodatkowaniu nadmiarowych zysków od firm zatrudniających ponad 250 pracowników, by następnie rozdzielać pozyskane tą drogą środki na podstawie kryterium kodów działalności PKD. Dodał, iż powinno się raczej myśleć jak obniżać ceny energii. W tym celu rząd powinien najpierw określić faktyczne koszty produkcji energii przez duże państwowe firmy zajmujące  monopolistyczną pozycję na rynku.

Projekt będzie nadal procedowany w trybie pilnym w Komisji ds. Gospodarki i Rozwoju. Należy się liczyć ze zmianami tekstu projektu zarówno w Komisji jak i po wniesieniu projektu pod obrady Sejmu.