19 lipca 2010 roku zacznie obowiązywać ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Ten akt prawny będzie regulował postępowanie cywilne w sprawach, w których są dochodzone roszczenia jednego rodzaju przez co najmniej 10 osób.
Ustawa będzie miała zastosowanie w sprawach dotyczących roszczeń o ochronę konsumentów z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych. Zapisy ustawy stosowane będą, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy zostanie ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy. Powództwo w postępowaniu grupowym wytaczać będzie reprezentant grupy, będący członkiem grupy albo powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących im uprawnień. Sąd rozstrzygać będzie na rozprawie o dopuszczalności postępowania grupowego. W przypadku pozytywnej decyzji sąd zarządzi ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego w poczytnej prasie o zasięgu ogólnokrajowym.
Nowe regulacje prawne zostaną wprowadzone na skutek wcześniejszych prac na szczeblu europejskim. Komisja Europejska w 2008 roku wydała Zieloną Księgę, która prezentowała pewien szkic instytucji powództwa grupowego oraz jej główne cele. W roku 2009 Parlament Europejski przyjął w formie decyzji Białą Księgę w sprawie roszczeń o naprawienie szkody wynikającej z naruszenia wspólnotowego prawa ochrony konkurencji (KOM(2008)165). Także Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny opowiedział się za zdefiniowaniem na szczeblu wspólnotowym powództwa zbiorowego, którego celem miałoby być skuteczne zadośćuczynienie za szkody w przypadku naruszenia interesów zbiorowych lub powszechnych. W swojej opinii stwierdził, że takie powództwo stanowić będzie skuteczne uzupełnienie ochrony, którą zapewniają już środki odwoławcze, zarówno alternatywne, jak i sądowe, w tym m.in. nakaz zaprzestania szkodliwych praktyk w formie określonej w dyrektywie 98/27/WE z dnia 19 maja 1998 roku.
Konsumenci będą mieli ułatwiony dostęp do wymiaru sprawiedliwości i obniżonych kosztów postępowania – koszty poszczególnych czynności, takich jak prowadzenie postępowania dowodowego oraz zastępstwo procesowe, rozkładać się będą w takiej sytuacji na większą liczbę osób. Dlatego omawiana regulacja może mieć wpływ na sektor małych i średnich przedsiębiorstw powodując wzrost wytaczanych przedsiębiorcom procesów, które dopiero w toku postępowania sądowego będą okazywać się zasadne lub też nie.
Tekst ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym w załączniku.
