Sukcesja przedsiębiorstwa osoby fizycznej

Dzięki kompleksowej regulacji sukcesji przedsiębiorstwa następcy prawni przedsiębiorcy otrzymają narzędzia do tego, by móc odpowiedzialnie podjąć decyzję o kontynuacji działalności firmy. W konsekwencji, dzięki kontynuacji funkcjonowania przedsiębiorstwa, które będzie w dalszym ciągu mogło generować przychody i zyski, zachowane zostaną miejsca pracy i regulowane będą zobowiązania wobec pracowników i kontrahentów oraz zobowiązania publicznoprawne, a ponadto zwiększą się szanse na dalszy rozwój przedsiębiorstwa, budowanego niekiedy osobistymi staraniami przedsiębiorcy i członków jego rodziny przez wiele lat. Projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej został przyjęty przez Radę Ministrów 6 lutego 2018 r.

W obecnym stanie prawnym wraz ze śmiercią przedsiębiorcy prowadzącego działalność na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej de facto kończy się byt prawny prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Przygotowane zmiany legislacyjne mają zapewnić ciągłość funkcjonowania przedsiębiorstwa po śmierci przedsiębiorcy. Służyć temu ma wprowadzenie do porządku prawnego instytucji zarządcy sukcesyjnego, który w określonych ramach czasowych będzie mógł zarządzać wyodrębnioną częścią majątku stanowiącą przedsiębiorstwo w imieniu własnym, lecz na rachunek następców prawnych przedsiębiorcy i ze skutkiem w ich majątku. Będzie on umocowany do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, zwanego w tym okresie „przedsiębiorstwem w spadku”. Instytucja ta będzie również stosowana do spółek cywilnych.

Dodatkowo, celem regulacji jest wzmocnienie ochrony praw osób trzecich związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, w tym przede wszystkim kontrahentów, kooperantów, konsumentów i pracowników. Ten ostatni cel zostanie zrealizowany m.in. na gruncie prawa upadłościowego, jako że będzie można ogłosić upadłość zmarłego przedsiębiorcy przez cały okres trwania zarządu sukcesyjnego, co znacząco wzmacnia ochronę tych podmiotów. Wierzyciele będą również mieli możliwość rzeczywistej kontynuacji stosunków umownych nawiązanych z przedsiębiorcą, mimo jego śmierci. Zyskają także możliwość dochodzenia swoich praw w okresie zarządu sukcesyjnego, przez co ograniczone zostaną komplikacje związane obecnie z koniecznością oczekiwania na formalne stwierdzenie we właściwej drodze praw do spadku. Znacznie poprawi się również sytuacja pracowników. W przypadku, gdy zarząd sukcesyjny będzie ustanowiony z chwilą śmierci przedsiębiorcy stosunki pracy zostaną zachowane, zaś w przypadku, gdy zostanie on ustanowiony po pewnym czasie od otwarcia spadku stosunki pracy wygasną po upływie 30 dni od dnia śmierci przedsiębiorcy (jednocześnie pracownikom będzie przysługiwało pierwszeństwo w przyjęciu do pracy w razie ponownego zatrudniania w przedsiębiorstwie pracowników w tej samej grupie zawodowej). W okresie przejściowym od dnia śmierci przedsiębiorcy do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego możliwe będzie zawarcie porozumienia o kontynuowaniu stosunku pracy na dotychczasowych zasadach. Projekt ustawy wprowadza również zwolnienie z podatku od spadków i darowizn nabycia przedsiębiorstwa przez osoby, które będą je prowadziły, niezależnie od pokrewieństwa ze zmarłym przedsiębiorcą.

Harmonogram – Zakończenie prac parlamentarnych nad ustawą– II kwartał 2018 r. – Wejście w życie ustawy – 1 czerwca 2018 r.

Finansowanie Realizacja zadań wynikających z wprowadzenia ustawy nie spowoduje zwiększenia poziomu wydatków w stosunku do obowiązujących przepisów oraz będzie mieściła się w ramach ogólnej puli wydatków sektora finansów publicznych dotychczas przeznaczonych na dane zadania.

( Na podstawie KRAJOWEGO PROGRAMU REFORM NA RZECZ REALIZACJI STRATEGII EUROPA 2020)

(Grafika Google)