Trzeba przyznać, że projekt ustawy o Radzie Dialogu Społecznego przeszedł ścieżkę legislacyjną w ekspresowym tempie. Jeszcze wczoraj, podczas 95 posiedzenia Sejmu odbyło się drugie czytanie rządowego projektu ustawy o RDS i innych instytucjach dialogu społecznego, a już dziś 25 czerwca projekt został przez Sejm przegłosowany.
Projekt zakłada powstanie Rady Dialogu Społecznego (RDS) jako nowego forum współpracy przedstawicieli pracowników, pracodawców i rządu. Rada ma realizować zasadę partycypacji i solidarności społecznej w zakresie zatrudnienia oraz wdrażania polityk i strategii społeczno-gospodarczych. Zastąpi ona funkcjonującą od 2001 r. Trójstronną Komisję ds. Społeczno-Gospodarczych. Konieczność powstania nowego forum współpracy sygnalizowane było zarówno przez partnerów społecznych, związki zawodowe i organizacje pracodawców, jak i stronę rządową.
Rada Dialogu Społecznego nie będzie jedynie forum dyskusji i konsultacji. Strony związków i pracodawców zyskają prawo do przygotowywania projektów aktów prawnych. Przewodniczyć Radzie będzie naprzemiennie przedstawiciel każdej ze stron. Na wyrażenie opinii Rada będzie miała 30 dni. Ze względu na ważny interes społeczny – termin ten może być skrócony do 21 dni.
W projekcie określono tryb i formę podejmowania ustaleń przez RDS, określono także mechanizmy przekazywania spraw tworzonym w ramach Rady zespołom problemowym, stałym albo doraźnym. Przyjęto też, że w składzie Rady strona pracowników i pracodawców będzie reprezentowana przez taką samą liczbę przedstawicieli. Liczbę przedstawicieli strony rządowej będzie ustalał premier. Członków Rady będzie powoływał i odwoływał prezydent na wniosek każdej organizacji pracowników. Funkcja przewodniczącego będzie pełniona rotacyjnie – naprzemiennie przez przedstawiciela każdej z trzech stron. Kadencja przewodniczącego RDS będzie trwała rok. Posiedzenia Rady będą jawne. Projekt zakłada również powołanie Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego (WRDS), które, podobnie jak w obecnie, będą realizować dialog czterech stron: pracowników, pracodawców, rządu (jego reprezentantem jest wojewoda) oraz strony samorządowej, którą reprezentuje marszałek województwa. Z głosem doradczym, w pracach Rady będą mogli uczestniczyć m.in. przedstawiciele prezydenta, prezesa NBP oraz prezesa GUS.
Są takie ustawy, które w szczególny sposób wypełniają przesłania Konstytucji, wypełniają jej najważniejsze założenia. Jednym z podstawowych obowiązków funkcjonowania państwa prawa jest dialog społeczny. Ta ustawa wzmacnia partnerów społecznych, nadaje nowe uprawnienia przedstawiania aktów prawnych i ich opiniowania. Daje szansę na bardziej wnikliwą analizę przedstawianych projektów prawnych, ale daje też niezależność partnerów społecznych w przedstawianiu swoich propozycji. Daje szansę na zupełnie nową jakość dyskusji społecznej i dialogu społecznego. Jest to jedna z najważniejszych ustaw rozpatrywanej przez Wysoka Izbę w tej kadencji ze względu na swoją zawartość, ale też sposób procedowania, wynegocjowania, poparcia i akceptacji przez wszystkie strony dialogu społecznego – powiedział minister podczas wystąpienia w Sejmie.
Projekt ustawy jest efektem wspólnych prac ekspertów związkowych z NSZZ „Solidarność”, OPZZ i Forum Związków Zawodowych; pracodawców z Konfederacji Lewiatan, Pracodawców RP, Związku Rzemiosła Polskiego i Business Centre Club oraz przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.