Związek Rzemiosła Polskiego, reprezentujący środowisko przedsiębiorców i organizacje pracodawców sektora rzemieślniczego, z głębokim niepokojem obserwuje przebieg prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw (UD283). Propozycje zawarte w projekcie budzą poważne zastrzeżenia natury prawnej, konstytucyjnej i gospodarczej. Środowisko przedsiębiorców jednoznacznie negatywnie ocenia kierunek proponowanych zmian, uznając, że przyznanie Państwowej Inspekcji Pracy uprawnienia do jednostronnego, władczego rozstrzygania o istnieniu stosunku pracy stanowi niebezpieczny precedens i narusza fundamenty swobody działalności gospodarczej. Tak głęboka ingerencja w relacje cywilnoprawne pomiędzy stronami umów jest sprzeczna z zasadą autonomii woli stron oraz z gwarantowanymi w Konstytucji RP wolnościami wyboru i wykonywania zawodu oraz prowadzenia działalności gospodarczej.
Niepokój budzi również sposób procedowania projektu. Decyzja o wpisaniu omawianych rozwiązań do Krajowego Planu Odbudowy została podjęta przez Rząd RP bez wcześniejszych konsultacji społecznych, z pominięciem dialogu z organizacjami reprezentującymi przedsiębiorców. Tymczasem zarówno Rządowe Centrum Legislacji (RCL), jak i Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) zgłosiły istotne zastrzeżenia wobec projektu. RCL wskazało na wątpliwości co do zgodności przepisów z Konstytucją RP oraz ostrzegło, że przyjęty termin wejścia w życie ustawy może okazać się nierealny, uniemożliwiając adresatom odpowiednie przygotowanie się do nowych obowiązków. MRiT natomiast podkreśliło, że projektodawca nie doszacował potencjalnych skutków gospodarczych, a wprowadzenie proponowanych przepisów może prowadzić do wzrostu kosztów zatrudnienia, masowego rozwiązywania umów cywilnoprawnych i ograniczenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw.
Związek Rzemiosła Polskiego w pełni podziela te zastrzeżenia. Co więcej, w naszej ocenie druga wersja projektu, opublikowana 22 października br., jeszcze pogłębia ryzyka gospodarcze i prawne. Utrzymanie natychmiastowej wykonalności decyzji inspektora pracy w zakresie reklasyfikacji umowy, a także przyznanie jej skutków wstecznych – nawet w przypadku późniejszego uchylenia przez sąd – oznacza faktyczne przerzucenie na przedsiębiorców całej odpowiedzialności za ewentualne błędy urzędników. Skutki finansowe takich decyzji mogą być ogromne – sięgające setek tysięcy złotych w przypadku pojedynczego kontraktu, a w skali całej gospodarki liczone w miliardach. Szczególnie dotkliwe konsekwencje przewiduje się w sektorze medycznym, usług cyfrowych i IT, a także w obszarze zatrudniania cudzoziemców i osób z niepełnosprawnościami.
Apelujemy do Pana Premiera o wzięcie pod uwagę licznych zastrzeżeń zgłaszanych przez partnerów społecznych, Rządowe Centrum Legislacji oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Utrzymanie stabilności i przewidywalności przepisów prawa pracy oraz ochrony swobody działalności gospodarczej jest warunkiem zachowania konkurencyjności polskiej gospodarki.
Wprowadzenie zmian w obecnym kształcie, bez korekt i bez dialogu z przedsiębiorcami, może doprowadzić do poważnych zakłóceń na rynku pracy i naruszenia zasad państwa prawa.
