W imieniu samorządu gospodarczego rzemiosła: 27 izb i ponad 450 cechów rzemieślniczych oraz rzemieślników z całej Polski wyrażam głębokie zaniepokojenie opóźnieniem w ogłoszeniu konkursu na rok 2026 w ramach rządowego Programu „Polski Inkubator Rzemiosła”, którego operatorem jest Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
Pomimo oficjalnych zapowiedzi podczas czerwcowego posiedzenia Komitetu Sterująco- Monitorującego Programu – o jego kontynuacji w roku 2026, do dnia dzisiejszego nie przeprowadzono konsultacji Regulaminu konkursu, co uniemożliwia jego ogłoszenie.
Jednocześnie docierają do nas niepokojące informacje, że przyczyną takiej sytuacji jest decyzja o wstrzymaniu finansowania dla rządowego Programu „Polski Inkubator Rzemiosła”. Ewentualne zamknięcie Programu w ramach poszukiwania oszczędności w budżecie państwa byłoby ciosem dla rozwoju polskiego rzemiosła.
Program Polski Inkubator Rzemiosła nie jest programem o dużym budżecie. Uruchamiając go na lata 2021-2030, Rząd zobowiązał się do przeznaczenia na jego realizację każdego roku jedynie 10 mln zł. To niewiele w stosunku do innych programów finansowanych ze środków publicznych. Jednak uruchomienie Programu było dla rzemiosła symbolicznym wyrazem woli systemowego zaangażowaniu Państwa w rozwój i wsparcie rzemiosła – niezwykle ważnej dla gospodarki, rynku pracy i kształcenia zawodowego części sektora MŚP.
Dziś należałoby spojrzeć na rzemiosło również w kontekście obronności i bezpieczeństwa obywateli. To firmy rzemieślnicze, funkcjonujące w stosunkowo krótkich łańcuchach dostaw, stanowią zaplecze dla społeczności lokalnych, co nabiera głębszego znaczenia w coraz bardziej turbulentnych i niepewnych czasach.
Po zrealizowanych do tej pory w ramach Programu edycjach konkursów pozytywnie oceniamy jego efekty. Takiego narzędzia – stricte dedykowanego organizacjom rzemieślniczym i uwzględniającego specyfikę rzemiosła potrzebowaliśmy i nadal potrzebujemy.
Polski Inkubator Rzemiosła powinien być modyfikowany i rozwijany zgodnie z wnioskami organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła oraz mieć większy budżet, by realnie móc wesprzeć rzemiosło w transformacji w kierunku wyzwań Przemysłu 4.0, co jest jednym z warunków zapewnienia naszemu Państwu bezpieczeństwa gospodarczego. Tymczasem z przykrością stwierdzamy, że zamiast rozwoju Programu – rozważa się jego likwidację.
Zwracam się do wszystkich organizacji i instytucji publicznych i niepublicznych oraz osób, którym los rzemiosła leży na sercu, niezależnie od barw partyjnych i sympatii politycznych, o działania mające na celu ratowanie tej jakże ważnej inicjatywy. Zamknięcie programu podważy zaufanie rzemiosła do instytucji publicznych.
Prezes Związku Rzemiosła Polskiego
prof. Jan Klimek
Warszawa, 31 października 2025 roku
